Brdo Pardus i Bogomolja

Priredio:Strahinja Živaljević

Brda Bogomolja (231 m.n.v.) i Pardus (223 m.n.v.) se nalaze na jugozapadu grada Podgorice. Oba uzvišenja su južni ogranak brda Velja strana (428 m.n.v.). S obzirom da naselje Donji Kokoti je klasifikovano kao gradska četvrt grada Podgorice i uprkos tome što na prostoru tog naselja nema ni jedno uzvišenje u njegovoj blizini na svega 1 km zapadnije između Gornjih i Donjih Kokota uzdižu se dva brda tj. Bogomolja i Pardus. Na Bogomolji se nalazi grobna crkva na kome se sahranjuju mještani Gornjih Kokota, a na brdu Pardus se nalazi crkva Svetog Joanikija i sveštomučenika crnogorsko-primorskih.Oba brda nalaze se na jugozapadu Podgorice. Bogomolja je kupastog oblika i nalazi se jugozapadno u odnosu na manje brdo Pardus koje se naslanja na padine Velje strane kome pripadaju geomorfološki oba uzvišenja. Takođe oba brda se nalaze u nizu antiklinala koje se južno završavaju vrhom Ćeta (121 m.n.v.) više Ponara.

Sva ova brda pripadaju Zaravni dubokog krša. Uzvišenja južno od Bogomolje su oivičena sa njihove zapadne strane Gornjim Malim Blatom, a sa istočne rječnim tokovima Sitnice i Morače. Brdo Pardus je sjevernije kraško uzvišenje obraslo samoniklim vrstama trave, ljekovitog bilja, žbunja i drveća srednje visine. Južna i istočna strana su obrasle uglavnom travom dok sjeverna, zapadna i samo srce brda su pod drvećem i žbunjem. Dobar dio kraške podloge je zamaskirana vegetacijom. Brdo Bogomolja se nalazi na 300 m jugoistočno od brda Pardus (Slika 1). To je kraško

uzvišenje koje je obraslo travom i gdje kamenita osnova izbija na površinu. Na njemu se zapaža odsustvo drveća. Sa zapadne strane je oivičeno naseljem Gornji Kokoti, na sjeveru se nalazi brdo Pardus, na istoku je oivičeno rijekom Sitnicom, a na jugu se nastavljaju antiklinale Zaravni dubokog krša. Zastupljene su sledeće vrste erozije: kraška, pluvijalna, fluvijalna, mehaničko i biogeno razoravanje.

Na Pardusu je najjače biogeno razoravanje,korozija je zastupljena, ali bez uočljivo razvijenih kraških oblika u reljefu. Mehaničko razoravanje je najjače ljeti, a pluvijalna erozija je zastupljena kao i na ostalim brdima Podgorice. Na Bogomolji je najjače izražena kraška erozija gdje krečnjačka osnova štrči iznad topografske površine, ali bez nekih izraženijih oblika u reljefu, pluvijalna erozija je zastupljena kao i na svim uzvišenjima grada, a fluvijalna erozija je zastupljena u istočnom podnožju brda zahvaljujući rijeci Sitnici. Mehaničko razoravanje je najjače u ljetnjim mjesecima, a biogeno razoravanje se ogleda u radu korijsnskog sistema samoniklih trava i ljekovitog bilja.