Priredili:Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Prilikom ekspedicije brod “Fram” po Polarnom moru bio je u vodama oko Tajmana, sjeverno od Sibira, često znatno usporavan u kretanju bez ikakvog vidljivog uzroka. Norveški mornari su još ranije znali da ima takvih ,,mrtvih voda”,…
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Plima i osjeka su periodične oscilacije površine vodenog pokrivača Zemlje prouzrokovane djelovanjem opšte gravitacije u svemiru, prije svega Mjeseca i Sunca. Dva puta dnevno, tačnije za 24 časa i 50 minuta, nivo mora se uzdiže,…
Priredio:Milutin Lješević Rezime: Prirodni potencijali čine osnov života i rada u svakom dijelu Zemljine površine, pa i u durmitorskom kraju. Oni uključuju prirodne resurse, prirodne uslove i ograničenja za život i rad, odnosno ekonomiju, kulturu i postojanje. Prirodni resursi dijele…
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Veličina morskih doba se mjeri redovnim osmatranjem visine nivoa vode na vodomjerima. U većim lukama postoje specijalni aparati – mareografi, koji automatski ispisuju mareograme – linije koje pokazuju promjene nivoa mora u toku određenog vremena.…
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Veličina morskih doba na okeanskim ostrvima iznosi prosječno oko 80 cm (ima i izuzetaka – na Kanarskim ostrvima do 2,5 m) i u osnovi se poklapa sa proračunima statičke teorije. U blizini obala nastaju velike…
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Veoma značajne promjene događaju se u obliku talasa i kod samog talasanja pri približavanju obalama. U njihovoj blizini nalaze najveću prepreku pravilnom i slobodnom kretanju, pa je zato na tim djelovima mora talasanje vrlo nepravilno,…
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović U užem smislu pod pojmom obale podrazumjeva se granična crta između obale i kopna. Kako je more kategorija koja je pokretna, to jeste nema stalni karakter, granična linija se stalno mijenja. Ali pošto se morska…
Priredili: Dragan Burić, Miroslav Doderović Rezime: Cilj ovog rada bio je ispitati promjene tempera-ture i padavina na Žabljaku, za period 1958-2020. Relativna homogenost vremenskih serija ispitana je metodom MASH. Rezultati istraživanja su pokazali da godišnje sume padavina ne pokazuju značajne…
Priredili:Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Geografski položaj Crne Gore određen je koordinatama: 18° 26´ i 19° 22´ istočne geografske dužine i 41° 52` i 43° 32` sjeverne geografske širine. Ukupna dužina njenih kopnenih granica iznosi 614 km od čega na granicu…
Priredio: Miroslav Doderović, Zdravko Ivanović Golfska struja je najproučenija morska struja. Ime je dobila po tome što dio njenih voda potiče iz Meksikanskog zaliva (Golf, golfo). Evropski pomorci su je upoznali u prvoj polovini XVI vijeka, koristeći je za brži…
