Prirodno-geografske odlike Republike Južni Sudan
Priredio: Marko DraškovićZvaničan naziv ove zemlje je Republika Južni Sudan. Etimološki korijen naziva zemlje potiče iz njenog ranijeg položaja u Sudanu, prije sticanja nezavisnosti. U prevodu sa arapskog „balid-as-sudanˮ, znači zemlja crnih (naroda). Ima površinu od oko 644329 km², a prema podacima iz jula 2018 godine ima oko 12340000 stanovnika, a iz tog proizilazi da […]
Prirodno-geografske odlike Republike Sudan
Priredio: Marko DraškovićZvaničan naziv ove zemlje je Republika Sudan. Ukupna dužina granica Sudana iznosi 6819 km. Na sjeveru se graniči sa Egiptom (1276 km), na sjeverozapadu sa Libijom (382 km), na zapadu sa Čadom (1403 km), na jugu sa Centralno Afričkom Republikom (174 km) i Južnim Sudanom (2158 km). Na istoku se graniči sa Etiopijom […]
Planina Ural
Priredio: Ivan MijanovićUral je specifična planina po svom geografskom položaju i pravcu pružanja, i nalazi se između Evrope i Azije. Ural se pruža od sjevera ka jugu na dužini od preko 2500 km. Njegovo izdizanje dogodilo se tokom paleozoika, i bio je dugo izložen uticaju spoljašnjih sila i kasnijim orogenim pokretima. On na sjeveru počinje […]
Prirodno-geografske odlike Libije
Priredio: Marko DraškovićZvaničan naziv ove države je Socijalistička Narodna Libijska Arapska Džamahirija (džamahirija znači državna masa). Ukupna dužina granica ove države iznosi 4339 km. Na sjeveru izlazi na Sredozemno more obalom dugom 1770 km. Na zapadu se graniči sa Tunisom (461 km) i Alžirom (989 km), na jugu se graniči sa Nigerom (342 km) i […]
Rijeka Gang
Priredili: Marko Čabarkapa, Ivan MijanovićRijeka Gang (koja se često naziva i „sveta rijeka“, zbog njenog religioznog značaja u hinduizmu), je ravničarska rijeka sjevernog indijskog podkontinenta, koja teče prema istoku prema Bangladešu u dužini od oko 2510 km. Ona izvire na Gangotri glečeru (7756 m) u indijskoj državi Utarakand u središnjem dijelu Himalaja, i odvodi vodu […]
Peru geografsko-regionalni aspekat
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko IvanovićGeografski položaj i veličinaPeru se nalazi u sjeverozapadnom dijelu Južne Amerike, na obali Tihog okeana. Geografske koordinate su: 0º – 18º20´ j.g.š; 68º40´ – 81º20´ z.g.d. Zahvata površinu od 1.285.220 km², od čega je kopno 1.28 mil. km², a voda 5.220 km². Peru je po površini najveća južnoamerička zemlja na pacifičkoj […]
Društveno-geografske karakteristike Sumatre
Priredio: Đoko RaičevićStanovništvo. Sumatra je u davnini bila poznata po imenu iz sanskrita, Svarnadvipa-ostrvo zlata. Arapski geografi su ostrvo zvali Lamri od X-XIII veka. Kasnije u XIV veku naziv Sumatra je postao popularan zbog napredujućeg kraljevstva Samudra. Evropski pisci su u XIX veku otkrili da domorodačko stanovništvo nije imalo naziv za ostrvo (Mijatović, 2009).Ljudi koji […]
Društveno-geografske karakteristike Madagaskara
Priredio: Đoko RaičevićStanovništvo. Pored bliskosti Afrike od koje ga deli 400 km, Madagaskar je predstraža azijskog stanovništva. O njegovom poreklu malo se zna. Ništa se ne zna ni o praistoriji. Najverovatnija hipoteza, ukazuje da je ostrvo dobilo stanovništvo od migracija različitog porekla. Odlučnu činjencu imao je dolazk mase malajsko-polinežanskih doseljenika. Bolje rečeno, to su bile […]
Kilimandžaro
Priredio: Ivan MijanovićKilimandžaro predstavlja neaktivan stratovulkan, koji se nalazi u sjeveroistočnoj Tanzaniji i ujedno je najvisočija planina Afrike sa visinom od 5895 m nadmorske visine. Ime planine Kilimandžaro proizašlo je riječi „Kilima Njaro“, što na svahili jeziku znači „sjajna planina“. Površina koju zahvata ova planina procjenjuje se na oko 388500 ha. Udaljena je od Indijskog […]
Položaj i prirodno-geografske karakteristike Sumatre
Priredio: Đoko RaičevićU Jugoistočnoj Aziji između azijskog i australijskog kontinena, i izmeđi Indijskog (na jugozapadu) i Tihog okeana (na severoistoku) nalazi se Malajaski arhipelag, jedna od najrasprotranjenijih ostrvskih regija na zemlji, sa mnoštvom velikih i malih ostrva.Sumatra je indonežansko ostrvo, jedno od Velikih Sundskih ostrva, koje pripada Malajskom arhipelagu. Prostire se između 95º 11′ i […]
Prirodno-geografske odlike Egipta
Priredio: Marko DraškovićSlužbeno ime države je Arapska Republika Egipat. Ima površinu od oko 1001450 km², od tog je kopna 995450 km², a teritorijalnog mora oko 6000 km². Ima 2450 km dugu obalsku liniju. Danas ima oko 98400000 stanovnika. Glavni grad mu je Kairo. Leži između Sredozemnog mora na sjeveru, Izraela i Crvenog mora na sjeveroistoku, […]
Planina Altaj
Priredio: Marko DraškovićAltaj pripada grupi starih gromadnih planina Evroazije. Dakle, izdizan je pokretima hercinske orogeneze i izgrađen je uglavnom od paleozojskih stijena (graniti i metamorfni škriljci). U toku dejstva orogenih pokreta izazvanih alpskom orogenezom planinski sistem Altaja je definitivno morfološki oblikovan. Ime ,,Altai“ u prevodu sa mongolskog znači planina sa zlatom.Nalazi se na oko 50º […]
Mrtvo more
Priredio: Marko DraškovićMrtvo more nalazi se u pograničnoj oblasti između Jordana i Izraela, veći dio pripada Jordanu. Jezero leži na 35˚30̕ istočne geografske dužine i 31˚30̕ sjeverne geografske širine. Mrtvo more se može okarakterisati kao hidrološki objekat koji ima brojne specifičnosti i osobenosti. Ono leži u najnižem dijelu velike tektonske potoline El Gor. Ta potolina […]
Republika Uganda-prirodne karakteristike
Priredio: Ivan MijanovićRepublika Uganda se nalazi u istočnom dijelu Afrike, i udaljena je od Indijskog okeana oko 800 km. Njena površina je 241551 km², od čega je 199807 km² kopno, a 41743 km² čine vodene površine. Graniči se na istoku sa Kenijom, na sjeveru sa Južnim Sudanom, na zapadu sa Demokratskom Republikom Kongo, na jugozapadu […]
Gornje jezero
Priredio: Ivan MijanovićGornje jezero (Superior) je najveće slatkovodno jezero na svijetu prema površini koju zahvata. Pripada grupi Velikih jezera koja su smještena u Sjevernoj Americi. Gornje jezero se nalazi na granici između Kanade i SAD-a, a je smješteno na teritoriji pokrajine Ontario (Kandaa) na sjeveru, države Minesota (SAD) na zapadu, i država Vinskonsin i Mičigen […]
Položaj i prirodno-geografske karakteristike Madagaskara
Priredio: Đoko RaičevićU regionalno-geografskom smislu ostrvo Madgaskar pripada regiji Južna Afrika. To je ostrvska zemlja odvojena Mozambičkim prolazom od afričkog kontinentalnog kopna. Prostire se između 43º 55′ i 50º 29′ istočne geografkse dužine i 11º 57′ i 25º 36′ južne geografske širine. Madagaskar je četvrto ostrvo po veličini na svetu. Površina mu iznosi 587.041 km² […]
Titikaka jezero
Priredio: Ivan MijanovićJezero Titikaka smješteno je u Andima i predstavlja drugo najveće jezero u Južnoj Americi. Njegovo ime na jeziku lokalnog stanovništva znači „olovna stijena“. Jezero se nalazi na 3 812 m nadmorske visine, i podjeljeno je između Perua (sjeveropzapadni dio) i Bolivije (jugozapadni dio). Titikaka jezero ima pravac pružanja sjeverozapad-jugoistok, pri čemu zahvata površinu […]
Pustinja Gobi
Priredio: Ivan MijanovićPustinja Gobi, smještena je u Centralnoj Aziji, na granici između Mongolije i Kine, a zahvata prostor između Sibira na sjeveru i Tibetanske visoravni na jugu. Naziv ove pustinje, vuče korijen od mongolske riječi Gobi, što u prevodu znači „mjesto bez vode“. Ova pustinja zahvata površinu od oko 1,3 miliona km². Pružajući se u […]
Pustinja Tar
Priredio: Ivan MijanovićPustinja Tar ili Velika Indijska pustinja, kako je često nazivaju, zahvata površinu više od 300 000 km², dok se njena širina kreće oko 485 km, a dužina 850 km. Oko 80 % pustinje Tar pripada Indiji, dok se ostatak nalazi na teritoriji Pakistana. Ova pjeskovita pustinja, prostire se najvećim dijelom u indijskoj državi […]
Ostrvo Sokotra
Priredio: Ivan MijanovićOstrvo Sokotra teritorijalno pripada Jemenu. Ime ostrva, vjerovatno dolazi od arapske riječi “sug”, što znači “pijaca”, ili “gotra”, što se prevodi kao “tamjan koji kaplje”, i ima istorijsko uporište u tome, što je ostrvo nekada bilo poznata tržnica za prodaju tamjana.Sokotra je ostrvo u Indijskom okeanu, a nalazi se između 12°19’-12°42’ s.g.š. i […]
Šri Lanka – Prirodne karakteristike
Priredio: Ivan MijanovićŠri Lanka ili Cejlon leži u Indijskom okeanu, jugoistočno od Indije, na kojem se smjestila država Šri Lanka. Ostrvo ima površinu od 65 610 km², pri čemu mu je maksimalna dužina 438 km, a maksimalna širina 224 km. Ostrvo od Indijskog poluostrva razdvaja Manarski zaliv i uski Palkov moreuz, čija širina iznosi 60 […]
Namib pustinja
Priredio: Ivan MijanovićNamib pustinja je jedna od najstarijih i najvećih pustinja, a pokriva velike djelove Namibije, Angole i Južne Afrike. Namib (što u prevodu znači „golemo mjesto“), je jedina pustinja na svijetu koja ima izlaz na more. Ležeći između visokog unutarnjeg platoa i Atlantskog okeana, pustinja Namib se proteže duž obale Namibije. U pravcu sjever-jug […]
Prirodno-geografske odlike Republike Ekvador
Priredio: Dejan VišnjićSlužbeni naziv države je Republika Ekvador, a ime je dobila po zamišljenoj liniji (ekvator), koja dijeli planetu Zemlju na sjevernu i južnu hemisferu, s tim što se najveći dio države nalazi južno od pomenute linije. Ekvador je država smještena u sjevero-zapadnom dijeliju Južne Amerike, koja na zapadu izlazi na Tihi okean, na sjeveru […]
Panamski kanal
Priredio: Ivan MijanovićPanamski kanal se nalazi u najužem dijelu Srednje Amerike koji spaja Atlantski okean (Karipsko more) sa Tihim okeanom (Panamski zaliv). Kanal je dug 81,6 km. Na najužem mjestu je širok 91,5 m, a na najširem 350 m. Dubina mu iznosi 13,7 m, a izgrađen je po sistemu ustava, pa brodovi koji plove kroz […]
Republika Burundi-prirodne karakteristike
Priredio: Ivan MijanovićRepublika Burundi je kontinentalna zemlja u afričkoj regiji Velikih jezera u Istočnoj Africi. Graniči se sa Ruandom na sjeveru, Tanzanijom na istoku i jugu, i DR Kongom na zapadu, dok na jugozapadu granica ide pored jezera Tanganjika. Smatra se dijelom centralne Afrike, a u regionalnom pogledu, pripada regiji Istočne Afrike. Burundi nema izlaz […]
Južna Koreja – Prirodne karakteristike
Priredio: Ivan MijanovićSlužbeni naziv ove države je Republika Koreja. Južna Koreja se nalazi u Istočnoj Aziji, i zauzima južni dio Korejskog poluostrva, zauzimajući tri četvrtine njegove površine. Ona je sa svih strana okružena morem, izuzev na sjeveru, gdje se graniči sa Demokratskom Narodnom Republikom Korejom (Sjeverna Koreja), i to je njena jedina kopnena veza sa […]
Struje u Sjevernom ledenom okeanu i u antarktičkim vodama
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko IvanovićNa osnovu proučavanja ekspedicija na brodovima »Fram« i »Sedov«, kao i na osnovu novijih podataka ekspedicija koje rade na velikim ledenim santama, utvrđeno je da u istočnoj polovini basena ili Atlanskoj kotlini (između grebena Lomonosova, Sjeverne zemlje i Špicberških ostrva) postoji strujanje vode u pravcu suprotnom kretanju kazaljke na satu. Ono […]
