Hidrografske karakteristike Rumije
Priredio: Predrag VidakovićZahvaljujući prvenstveno geološkoj- stratigrafskoj, morfološkoj, hidro-geološkoj složenosti terena i prostorno- topografskom položaju, barsko područje obiluje podzemnim izvorskim vodama. Međutim, oskudno je površinskim tokovima (stalnim i periodičnim) koji zavise od raspodjele atmosferskog taloga, biljnog pokrivača i ljudske djelatnosti. Rijeke, riječice, potoci i stajaće vode imali su višestruk uticaj na razvitak naselja i organizaciju ekonomskog […]
Geomorfološke karakteristike Rumije
Priredio: Predrag VidakovićRumija (1593 m) sa Sozinom (934 m), Sutormanom (1182 m) i Lisinjom (1357 m) čini lanac mlađih vjenačnih planina dinarskog pravca pružanja, jugoistok-sjeverozapad, između Jadranskog mora i Skadarskog jezera.Planinski lanac je dug oko 39 km, širine oko 12-15 km, reljefno ima oblik savijenog luka, čija je konkavna strana okrenuta prema Skadarskom jezeru, a […]
Plavsko jezero
Priredio: Dušan KalezićPlavsko jezero je smješteno u sjeveroistočnom dijelu Crne Gore, u blizini granice Crne Gore sa Albanijom. Ovo je najveće ledničko jezero u Crnoj Gori, koje se nalazi na nadmorskoj visini od 906,72 m. Smješteno je u Plavsko-gusinjskoj kotlini, na prostoru između Plava, Vojnog sela i Martinovića. Jezero se vodom napaja preko rijeke Ljuče, […]
Geološka građa Rumije, Lisinje, Sutormana i Sozine
Priredio: Predrag VidakovićRumijaPodručje Rumije od sjevera pa do sjeveroistoka, od Skadarskog jezera pa do visine od 300-350 m se prostiru sedimenti gornje jure (J3). Na području Krajine sedimenti gornje jure su razvijeni u dvije facije: facija zoogenosprudnih koraligeno-hidrozojskih krečnjaka i brojnih korala i druga facija stratifikovanih bjeličastih i žućkastih kriptokristalastih krečnjaka i dolomitičkih krečnjaka sa […]
Pedološke odlike Rumije
Priredio: Predrag VidakovićNa teritoriji Barskog područja, s obzirom na geografski položaj, geološke, geomorfološke i klimatske odlike i uticaj čovjeka, dominiraju raznovrsni pedološki tipovi zemljišta. Izdvajaju se zemljišta poljoprivrednih i šumskih zona sa različitim matičnim supstratom.U poljoprivrednim zonama tipovi pedološkog pokrivača su u skladu sa rasporedom geološke podloge koja određuje osobenosti svakog tipa zemljišta. Radi njegovog […]
Rijeke Pivske župe
Priredio: Marko KneževićLim je najveća pritoka Drine. Dužina njegovog ukupnog toka je 219 km, od čega na teritoriji Crne Gore 87 km, a na teritoriji opštine Plav, tj. od Plavskog jezera do Kruševa 14,5 km. Na teritoriji plavske opštine Lim se odlikuje velikim ukupnim i prosječnim padom rečnog korita, zbog čega je brza i plahovita […]
Jezera Plavske župe
Priredio: Marko KneževićHidrografsko bogatstvo Plavske opštine znatno upotpunjavaju brojna jezera glacijalnog porijekla: Plavsko, Ridsko, Visitorsko, Tatarijsko (Beškeća), Horolačko (Abdijino) Kućiško i Ropojansko jezero. Kao samostalna turistička vrijednost sa poliatraktivnim svojstvima izdvaja se, zbog svojih morfomertrijskih karakteristika, samo Plavsko jezero. Ostala jezera su znatno manja po površini i predstavljaju komplementarne turističke vrijednosti planina na kojima se […]
Kanjon Grlja
Priredio: Marko KneževićReljefni mozaik doline Vruje i okoline posljedica je selektivnih procesa u geološkoj prošlosti, naročito dejstva glacijalne i riječne erozije na podlogu različite otpornosti. Pri tome su mekše stijene jače razarane od otpornijih, pa su ti agensi poput vještih vajara oblikovali različite i specifične forme reljefa: glacijalne doline strmih strana i ravnog dna (valovi), […]
Zagađenost životne sredine u Plavsko-Gusinjskom kraju
Priredio: Marko KneževićU ovom kraju ne postoji monitoring sistem za praćenje stanja i upravljanje životnom sredinom, niti se vrši adekvatna kontrola zagađenja životne sredine i ekološkog stanja. Na osnovu terenskih opservacija i opštih zapažanja može se konstatovati da je ovdašnja životna sredina do skoro bila dobro očuvana od zagađenja i degradacije. To je, prije svega, […]
Zemljotresi u Plavsko-Gusinjskom i Murinskom kraju
Priredio: Marko KneževićPodručje Plavsko-gusinjskiog i Murinskog kraja spada među seizmički najstabilnije terene u Crnoj Gori. Prema seizmološkim kartama i dosadašnjim makroseizmičkim proučavanjima, na ovom području moguće je očekivati zemljotrese jačine 6-7 stepeni po Merkalijevoj skali. Ovo područje je sastavni dio sjeveroistočne trusne oblasti Crne Gore, čija seizmička osa ima pravac pružanja: Pljevlja-Bijelo Polje-Berane-Plav-Prokletije. Duž ove […]
Kulturna dobra Plava – Turističke atrakcije
Priredio: Marko KneževićNa spisku kulturnih dobara Plava nalaze se dva sakralna objekta: Manastir Svete Trojice u Brezojevicama i Carska dzamija u Plavu, jedan stambeni odbrambeni: Kula Rdzepagića i jedan školski objekat - Zgrada bivše manastirske škole u Brezojevicama. To su najstarije sačuvane građevine i glavne kulturne turističke atrakcije na području Plavske župe.Brezojevički hram Svete Trojice, […]
Pedološke karakteristike Opštine Mojkovac
Priredio: Darko SmolovićNa raznovrsnost tipova zemljišta kao i biljnog i životinjskog svijeta na prostoru opštine Mojkovac uticali su: geološki sastav, raznolikost reljefa i klima. Na području Mojkovca sreću se sledeći tipovi zemljišta:- U sjeverozapadnom, zapadnom i jugozapadnom dijelu opštine zastupljene su rendzine;- U sjevernom, sjeveroistočnom i istočnom i južnom dijelu zastupljena su smeđa zemljišta na […]
Geološki sastav, tektonske i seizmičke karakteristike Opštine Mojkovac
Priredio: Darko SmolovićGeološka građa opštine Mojkovac je raznovrsna i čine je stijene paleozojske, mezozojske i kenozojske starosti, odnosno stijene koje su nastale u poslednjih 350 miliona godina. Paleozojske stijene pripadaju karbonu i permu, uglavnom su predstavljene pješčarima, konglomeratima i ređe krečnjacima i škriljcima. Mlađem paleozoiku pripadaju tereni lijeve strane Tare od Štitatice do sela Gojakovići. […]
Klimatske karakteristike planine Garač
Priredio: Dušan KalezićNa klimatske prilike ovog prostora utiče niz faktora. Prvo, otvorenost prema Bjelopavlićkoj ravnici i dolini Zete odakle dolaze uticaji izmijenjeno mediteranske klime. Drugo, planinski masiv Garča predstavlja orografsku barijeru za direktno prodiranje vazdušnih masa s Jadranskog mora. Treće, postojanje više visinskih pojaseva na ovom terenu doprinosi modifikaciji i izdvajanju nekoliko klimatskih varijeteta. Četvrto, […]
Biogeografske karakteristike Rumije
Priredio: Predrag VidakovićFlora i fauna su u tjesnoj vezi sa prirodnim karakteristikama. Biogeografske odlike uslovljene su petrografskim i pedološkim sastavom, orografsko-morfološkim osobinama, klimatskim, hidrološkim i drugim prilikama. Vegetacija sa ostalim prirodnim elementima formira prirodnu i geografsku sredinu. Životni uslovi su raznovrsni, sa kraškim planinama i kraškim poljima, šumovitim brdima, močvarnim terenima, rijekama, jezerima i morem. […]
Hidrološke karakteristike Opštine Mojkovac
Priredio: Darko SmolovićI pored znatne količine padavina nejednak je raspored i način pojavljivanja izvora, rijeka i podzemnih voda, što je posljedica različitog geološkog sastava. Planinski krečnjački tereni su bezvodni dok se brojni i obilni izvori javljaju u nižim dijelovima planinskih strana. Glavni vodotok koji odvodnjava najveći dio opštine Mojkovac je rijeka Tara, manji sjeveroistočni dio […]
Promjene u broju i karakteristike prirodnog kretanja stanovništva Gornjeg Polimlja u drugoj polovini 20. i početkom 21. vijeka
Priredili: Đoko Raičević, Ivan MijanovićAbstrakt: Posleratni period demografskog razvoja sjeverne Crne Gore bio je veoma dinamičan. Promjene koje su se desile mogu se okarakterisati kao kvalitativne i kvantatativne, a uslovljene su djelovanjem različitih činilaca koji je nametnuo sveukupni društveno-ekonomski razvoj. Gornje Polimlje je u drugoj polovini 20. vijeka populaciono uvećalo gradove, inteziviralo urbani razvoj, uspostavilo […]
Održivi gradovi u Crnoj Gori
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko IvanovićČovjek se uređenjem prostora počeo baviti od najstarijih vremena, ali prostorno planiranje kao naučna disciplina nastalo je i razvilio se tek u XX vijeku. Pod prostornim planiranjem podrazumijeva se sistem mjera i aktivnosti usmjerenih ka multidisciplinarnom istraživanju prirodnih i stvorenih resursa na određenoj teritoriji, ocjena njihove iskorišćenosti, identifikacija podsticajnih i ograničavajućih […]
Mreža naselja opštine Nikšić i njene specifičnosti
Priredili: Miroslav Doderović, Zdravko IvanovićOsnovni cilj urbanizma je organizacija naselja kao i prostorne cjeline sa kvalitetnim fizičkim, funkcionalnim, ekološkim, sociološkim i estetskim karakteristikama. Urbanizam je nauka koja je u funkciji razvoja naseljenih teritorija, njihovih specifičnosti i vrijednosti, kao i uslova života stanovnika u njima. Ljudima u Nikšiću je neophodno obezbijediti optimalne uslove za privatni i […]
Geografski položaj Opštine Mojkovac, njene granice i saobraćajna povezanost
Priredio: Darko SmolovićOpština Mojkovac nalazi se u sjevernoj regiji Crne Gore. Matematički položaj opštine određen je geografskim koordinatama: najsjevernija tačka nalazi se na 43º 05′ SGŠ, koja je ujedno i najniža tačka opštine Mojkovac i nalazi se na obali rijeke Tare; najjužnija tačka je vrh Zekova glava na Sinjajevini, na 43º 54′ SGŠ; najistočnija tačka […]
Geološki sastav i tektonika planine Garač
Priredio: Dušan KalezićPlanina je izgrađena od bjeličastih laporovitih krečnjaka i dolomita gornje krede, koji se lakše raspadaju, pa su njegove strme strane podložne eroziji. Najzastupljeniji su senonski sivobjeličasti slojeviti, bankoviti i masivni krečnjaci (K2³) na sjevernim i sjeverozapadnim padinama Veljeg i Malog Garča, gotovo sve do Sušice. Na južnim padinama Malog Garča nešto su češći […]
Hidrografske karakteristike planine Garač
Priredio: Dušan KalezićKrečnjački teren uslovio je na ovom prostoru odsustvo stalnih površinskih vodotoka i uopšte, pored dosta visoke količine padavina, oskudicu pijaće vode. S druge strane, brojni primjeri pokazuju bogatstvo podzemnih hidrogeoloških pojava. Šire posmatrano, ovaj teren pripada slivu Skadarskog jezera, odnosno rijeke Zete. Najveći i jedini površinski vodotok je rijeka Sušica.Sušica je ujedno najveća […]
Reljefne karakteristike Mojkovca
Priredio: Darko SmolovićMojkovačka opština zauzima planinsko područje srednjeg toka rijeke Tare, (prostire se sa obje strane Tare), sjeverozapadno od Mojkovca nalazi se Durmitor, zapadno Sinjajevina, a jugoistočno Bjelasica, Komovi i Prokletije. Kroz ovo planinsko područje probija se rijeka Tara. Teritorija opštine Mojkovac izdužena je u pravcu od jugo-istoka ka sjevero-zapadu. Dolina rijeke Tare dijeli opštinsku […]
Biogeografske karakteristike planine Garač
Priredio: Dušan KalezićNa prostoru Garča prisutno je više flornih elemenata. Od sredozemnih flornih elemenata srijećemo smrdljiku, šipak i pelin. Ilirski florni elementi zastupljeni su preko cera, crnog i bijelog graba. Od srednjoevropskih elemenata javlja se obični grab, klen, javor i tisa. Iz ove grupacije zastupljeni su grmovi i zeleno bilje kao što su lijeska i […]
- 1
- 2
